Μούρτος Ιωάννης

«Ο ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΑΣΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ, ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΤΟΥ»

Η πόλη των Σερρών αποτέλεσε και αποτελεί ανεξάντλητη πηγή έρευνας, καθώς στον αστικό της ιστό, εκτός από ένα σημαντικό αριθμό διάσπαρτων μνημείων και αρχαιολογικών χώρων που διατηρούνται από τη βυζαντινή, οθωμανική και νεότερη περίοδο, επιβιώνουν ακόμη αστικά σύνολα και γειτονιές που διασώζουν σχεδόν αμιγώς την παραδοσιακή τους δομή, αλλά και αστικές χαράξεις που διατηρούνται από την εποχή του μεσοπολέμου και των προσφυγικών εγκαταστάσεων. Όλα αυτά μαρτυρούν την μακραίωνη ιστορία της πόλης και του αστικού της χώρου συνυπάρχοντας όμως αποσπασματικά και ασύνδετα, σε ένα περιβάλλον που διαστέλλεται και μετασχηματίζεται χωρίς να τα λαμβάνει υπόψη.

Στην αναζήτηση της διαμόρφωσης της φυσιογνωμίας της σύγχρονης πόλης των Σερρών, κατά καιρούς έχουν προταθεί και πραγματοποιηθεί διάφορες μελέτες και έργα ανασχεδιασμού, με κύριο ζητούμενο πάντα την ανάδειξη της πολλαπλότητας και πολυπλοκότητας των ιστορικών επιπέδων της πόλης και ταυτόχρονα τη σύνδεση των μνημείων με το σύγχρονο παρόν της. Ωστόσο όλες σχεδόν παραμένουν σημειακές και δεν εντάσσονται σε ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο προγραμματισμού και συνολικού (ανά)σχεδιασμού.

Το παρόν άρθρο, μέρος ευρύτερης μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας1, επιχειρεί την αναγνώριση, ανάλυση και κατά το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη ανάδειξη του ιστορικού αστικού ιστού της πόλης των Σερρών με τη χρήση σύγχρονων πολεοδομικών εργαλείων, μεθόδων και εποπτικού υλικού. Το τμήμα της πόλης που εξετάζεται περιλαμβάνει ολόκληρο το ιστορικό της κέντρο (σχέδια του 1920 και 1925), το λόφο της βυζαντινής ακρόπολης και τους συνοικισμούς Ιμαρέτ και Καμενίκια.

Στόχος της μελέτης είναι η συγκέντρωση όλων εκείνων των απαραίτητων στοιχείων ώστε να προκύψει μια ολοκληρωμένη και ρεαλιστική εικόνα της υπάρχουσας κατάστασης, που θα επιτρέψει την πρόταση ευρείας κλίμακας επεμβάσεων με προτεραιότητα την προστασία και ανάδειξη μνημείων, αστικών συνόλων, αστικών χαράξεων και φυσικών στοιχείων, σεβόμενη πάντα την ιστορικότητα και τη μοναδικότητα τους. Βασικό ζητούμενο επίσης είναι, οι προτεινόμενες επεμβάσεις να βρίσκονται σε συμφωνία με το σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο και τις u948 διεθνείς συμβάσεις και να ανταποκρίνονται στις σημερινές ανάγκες.

 ΜΟΥΡΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

«THE HISTORICAL URBAN TISSUE OF THE CITY OF SERRES. IDENTIFICATION, ANALYSIS AND ENHANCEMENT PROPOSAL»

The significant number of monuments and archaeological sites, scattered to the urban landscape of Serres, dated to the byzantine, ottoman and modern period, combined to the survival of residential complexes that preserve their traditional morphology and city planning originating to the Interwar period, have made the city an inexhaustible field of research.

All these characteristics, witnesses of the city’s long history and urban space, coexist fragmentarily as parts of an environment that expands and transforms without taking them into consideration.

In search of the physiognomy of the modern city of Serres, occasionally have been proposed and performed various studies and design projects whose main goal was always to highlight the multiplicity and complexity of the historical levels of the city while connecting the monuments of the past to the city’s present. However, the majority of these projects has a limited an restricted character that concerns certain planning details without being parts of a long term planning framework and total (re) design.

This article, part of a master’s thesis, attempts to identify,[1] analyze and complete, as possible, the historic urban tissue of the city of Serres, using modern planning tools, methods and teaching aids. The studied part of the city includes the entire historic center (urban plans of 1920 and 1925), the hill of the Byzantine citadel and the settlements called Imaret and Kamenikia.

The aim of the study2 is to collect all those elements necessary to obtain a complete and realistic picture of the current situation, which will allow large-scale motion interventions prioritize the protection and enhancement of monuments, residential complexes, urban alignments and natural elements, while respecting their history and uniqueness.

A key challenge is also, the proposed interventions to be in agreement with the modern legislative framework and international conventions corresponding to present needs.