Πάσχος Γεώργιος, Χατζηλίας Ηλίας

«Η ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΠΝΟΥ ΣΤΙΣ ΣΕΡΡΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ»

Η επεξεργασία καπνού, στην πόλη των Σερρών και στην ευρύτερη περιοχή του νομού, χρονολογείται πριν από την απελευθέρωση της πόλης, διήρκησε δε πάνω από μισό αιώνα.

Στις δεκαετίες του 1920 και 1930, λόγω και της εγκατάστασης πολλών προσφύγων, σημειώθηκε η πρώτη ανάπτυξη καλλιέργειας και μεταποίησης καπνού. Κατά τη δεκαετία 1940-1950 και ιδίως κατά τη διάρκεια της Γερμανικής και Βουλγάρικης κατοχής 1940-1944, η δραστηριότητα αυτή υπολειτούργησε, υπό την επίβλεψη των κατοχικών δυνάμεων.

Η δεύτερη φάση ανάπτυξης της εν λόγω δραστηριότητας, σημειώθηκε στις πρώτες τρεις δεκαετίες μετά το 1950.

Στην ανάπτυξη της επεξεργασίας καπνού στις Σέρρες, συνετέλεσαν: α) Οι μεγάλες ποσότητες καπνού που παράγονταν στο νομό Σερρών, λόγω καταλληλότητας των εδαφών και πριν αξιοποιηθεί ο κάμπος των Σερρών με άλλες καλλιέργειες. β) Η ίδρυση της Σ.Ε.Κ.Ε με μεγάλο παράρτημα στις Σέρρες. γ) Η κρατική πολιτική στήριξη του καπνού μετά το 1950. δ) Η σύσταση του Ε.Ο.Κ ως φορέα υλοποίησης της κρατικής πολιτικής καπνού και ε) και η ύπαρξη από ετών πολλά καπναποθηκών στο αστικό ιστό της πόλης.

Εκτός από τον ΕΟΚ, πάνω από δέκα περίπου ιδιώτες καπνέμποροι / μεταποιητές, αγόραζαν από τους καπνοπαραγωγούς τα καπνά σε φύλλα, τα συγκέντρωναν στις αποθήκες (καπνομάγαζα), τα επεξεργάζονταν και τα εξήγαγαν σε πολλές χώρες. Η δραστηριότητα της μεταποίησης ήταν εποχιακή και κατά περιόδους απασχολούσε έως και 4000 καπνεργάτες.

Στην ανακοίνωσή μας, θα παρουσιαστούν πρωτότυπα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία έρευνας από την επεξεργασία-μεταποίηση καπνού και τις οικονομικές-κοινωνικές επιπτώσεις της στην πόλη των Σερρών και στην ευρύτερη περιοχή. Την ανακοίνωση θα συνοδεύουν έγγραφα τεκμήρια Δημοσίων Υπηρεσιών και Οργανισμών καθώς και ιδιωτών επιχειρηματιών όπως επίσης και φωτογραφικό υλικό από την επεξεργασία καπνού. Ακόμη, θα παρουσιαστούν στοιχεία για τις κτιριακές και μηχανολογικές εγκαταστάσεις των καπναποθηκών, την απασχόληση εργαζομένων καθώς και τις αμοιβές τους, την ασφάλιση, τις συνθήκες εργασίας, τη συνδικαλιστική δραστηριότητα, τις συμβάσεις αυτών κ.α

Η δραστηριότητα της επεξεργασίας καπνού, οδηγήθηκε σταδιακά σε φθίνουσα κατάσταση από τη δεκαετία του 1980 και έπειτα, σήμερα δε, έπαψε να υφίσταται στο νομό Σερρών.

«The tobacco processing in Serres from its liberation until today»

In 1920 and 1930, due to the settlement of many refugees, the first development of agriculture and manufacture of tobacco was achieved.

During the decade 1940-1950 and specifically during the German occupation 1940-1944,this activity run under the control of the occupation forces.

The second phase of the development of the activity was achieved in the first three decades after 1950.

There are multiple factors contributed to the development of the tobacco processing in Serres: a)the big amounts of tobacco which were produced in the prefecture of Serres due to the stability of the territories before the field was utilized for other agricultural products, b)the establishment of Σ.Ε.Κ.Ε and its annex in the town of Serres, c) the State support for the tobacco after 1950, d)the constitution of Ε.Ο.Κ as implementing entity of tobacco public policy and e)the existence of many tobacco warehouses in the town.

Apart from Ε.Ο.Κ more than approximately ten private individuals tobacco merchants/processors bought leaf tobacco from tobacco producers, they collected them in the warehouses, they processed and exported them to several countries. The activity of procession was seasonal and periodically up to 4.000 tobacco workers were employed.

Our announcement will include original quantitative and qualitative data of research from the processing of tobacco and its financial and social impact on the town of Serres and its great region. The announcement will be accompanied by documents of Public Services and Organizations and private operations as well. Moreover, photographic evidence of the tobacco processing will be available. In addition, there will be evidences regarding the building and engineering installation of tobacco warehouses, the employment of workers and their payment, the insurance, the working conditions, the trade union activity, their contract etc.    

The tobacco processing activity began to decline from 1980, whereas today such an activity no longer exists in the prefecture of Serres.