Κουζινόπουλος Σπύρος
«ΟΙ ΗΡΩΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ»
Ο νομός Σερρών αποτέλεσε το προζύμι για την ανάπτυξη του κινήματος της Εθνικής Αντίστασης στη βόρεια Ελλάδα κατά την περίοδο της γερμανικής και βουλγαρικής Κατοχής, καθώς από τον οπωρώνα του Χρήστου Μιχαλούση, στα Πυροβολικά, όπου ήταν το κρησφύγετο του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ - τα μέλη του οποίου είχαν κατορθώσει να μείνουν ασύλληπτα στη διάρκεια της δικτατορίας Μεταξά - άναψε η δάδα της ελευθερίας.
Με την εισβολή των Γερμανών, η έδρα μεταφέρεται στη Θεσσαλονίκη και με πρωτοβουλία του Μακεδονικού Γραφείου δημιουργείται η «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», η πρώτη σε ολόκληρη την κατεχόμενη από τους Ναζί Ευρώπη, εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση, με συμμετοχή στελεχών από όλο το πολιτικό φάσμα και στρατιωτικό αρχηγό τον συνταγματάρχη Δημήτριο Ψαρρό. Στις Σέρρες παραμένει μία ομάδα με επικεφαλής τον Παρασκευά Δράκο για την οργάνωση της αντίστασης στην Ανατολική Μακεδονία ενώ στο μυστικό τυπογραφείο, στη Μυρίνη, στο σπίτι του Κουτουρούση, εκδίδονται εφημερίδες και προκηρύξεις.
Τέλη Μαΐου 1941, τρεις νέοι συγκροτούν ομάδα στην περιοχή του Προβατά και επιτίθενται λίγο αργότερα με όπλα και χειροβομβίδες κατά βουλγαρικού φυλακίου, ενώ στα τέλη Ιουνίου γίνεται δολιοφθορά στα τηλεφωνικά σύρματα βόρεια των Σερρών. Μια τέτοια ομάδα, σχηματίσθηκε εκείνο το διάστημα και στο Νέο Σκοπό από νέους, μεταξύ των οποίων και ο έφεδρος ανθυπίλαρχος και γνωστός αργότερα λογοτέχνης, Στέργιος Βαλιούλης. Την ίδια εποχή, ο νεαρός Κώστας Τσέτσικας από το Ροδολίβος ανεβαίνει στο Παγγαίο και συγκροτεί ένοπλο τμήμα που δρα με επιτυχία κατά των Βουλγάρων κατακτητών.
Ένα μήνα αργότερα, η οργάνωση «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» δημιουργεί δύο ανταρτικα τμήματα, το ένα εκ των οποίων με δύναμη 75 ανδρών, υπό την ονομασία «Οδυσσέας Ανδρούτσος» στην περιοχή της Νιγρίτας, με αρχηγό αρχικά τον Στέργιο Μουδιώτη, από την Ευκαρπία και στη συνέχεια τον έφεδρο ανθυπολοχαγό Θανάση Γκένιο (Λασσάνη) από την Ηράκλεια.
Η εισήγηση παρακολουθεί την ανάπτυξη του αντιστασιακού κινήματος στο νομό Σερρών, τις επιπτώσεις στα χωριά του Παγγαίου αλλά και στην πόλη των Σερρών από την εξέγερση στη Δράμα τον Σεπτέμβριο του 1941, καθώς και τη σύλληψη και εκτέλεση κοντά στην Παλαιοκώμη, των πέντε κορυφαίων στελεχών του Μακεδονικού Γραφείου, που είχαν περάσει το Στρυμόνα για να αποτρέψουν την εξέγερση.
Ακόμη, μέσα από μαρτυρίες, γίνεται αναφορά στην κορυφαία αντιστασιακή εκδήλωση που είχε πραγματοποιηθεί στο νομό Σερρών την περίοδο της Κατοχής: Το μεγαλειώδες συλλαλητήριο 15.000 πολιτών στην πόλη της Νιγρίτας, στις 15 Ιουλίου 1943, κατά της Βουλγαρικής επέκτασης στη Μακεδονία.
ΚΟΥΖΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ
«The heroic battles in Serres during the period of German and Bulgarian occupation»
The prefecture of Serres became the yeast for the development of the National Resistance in the Northern Greece area during the German and Bulgarian Occupation. The torch of freedom was lit from the Christos Michalousis' orchard in the Pyrovolika district of Serres, were the Macedonian Bureau of the Communist Party's hideout was located.
The lecture follows the development of the resistance movement in the prefecture of Serres and its impact on villages of the Mount Paggaio and the city of Serres.
Furthermore, the widest antidictatorial event held in the prefecture of Serres during the years of Occupation will be presented through some testimonies. It was the great demonstration of 15,000 people in the city of Nigrita on July 15th, 1943, against the Bulgarian expansion in Macedonia.